ТАРИХ. ӨЛКЕТАНУ

ӘЛЕМДЕГІ ЕҢ ЕРЕСЕК ӘЖЕ
ӘЛЕМДЕГІ ЕҢ ЕРЕСЕК ӘЖЕ
Жазушы Өтепберген Әлімгереевтің «Үстірт пен Үйшік, Азау арасы» кітабынан үзінділер жалғасы....Солардың арасында өзінің ең ұзақ жасағандығымен Гиннестің рекордтар кітабына енген әлемдегі ең ересек әже – Тәнзила Бисенбаева тұрады. (Соңғы 20 жылда ол әлемде ең ұзақ жасаған екінші адам. Алғашқысы франциялық Жанна Луиз Кальман. Кальман 1997 жылы 122 жасында қайтыс болған.) Ал Тәнзила апай бұл күнде 120 жаста...
ЖЫҢҒЫЛДЫКӨЛДЕН АЛМАТЫҒА
ЖЫҢҒЫЛДЫКӨЛДЕН АЛМАТЫҒА
Жазушы Өтепберген Әлімгереевтің «Үстірт пен Үйшік, Азау арасы» кітабынан үзінділер жалғасы. 1937 жылдың көктемінде Гурьев облысы Теңіз ауданынан Алматыға домбырашы, мұғалім, ақын және әуесқой композитор Смағұл Көшекбаев келіп, КазЦИК атындағы оркестрге кірді. Сонымен қатар ол филармонияның қарауына берілген қазақ музыкасы кабинетінің қызметкері болды. Көшекбаев Динаны біледі екен. Кабинеттің тапсыруы бойынша Динаны Алматыға шақырып келуге кетті” деп жазады. Мұндағы ой - аталған оркестрді ел ішіндегі халықтық таланттармен толықтыру, олардың репертуарындағы не бір асыл шығармаларды жазып, қағазға түсіру, кейінгі жастарға үйрету еді.
РЕСПУБЛИКАНЫҢ ТҰҢҒЫШ ПРОКУРОРЫ
РЕСПУБЛИКАНЫҢ ТҰҢҒЫШ ПРОКУРОРЫ

15 шілде 1922 жылғы ҚССРның жұмысшы Шаруа үкіметінің 10 санды қаулысының 102 статьясына сай прокурордың міндетін атқаруға кіріскен ҚССР-дің Юстиция Халық комиссары Шафхат Бекмұхамбетов  кім еді.

ҚАЗАҚТЫҢ СУСАНИНІ
ҚАЗАҚТЫҢ СУСАНИНІ

Жалпы алғанда халық батырлары Исатай Тайманұлы мен Махамбет Өтемісұлы бастаған көтеріліс туралы соңғы 100 жылға жуық уақыт ішінде біраз кітаптар жарық көрді көптеген мақалалар жарияланды.Сонымен бірге оқылған баяндамалар мен сөйленген сөздер қанша ма? Ал,сол көтерілістің 3 жыл бойы үлкен аумақты қамтып,табысты жүруіне зор үлес қосқан Исатай мен Махамбеттің ержүрек сарбаздары туралы не білеміз? Осы жерде аздап мүдіруге тура келеді.Өйткені,сол ержүрек сарбаздар туралы жазылған зерттеу еңбектер онша көп емес.Сол батырларды ұлығылау,халық арасында насихаттау жағы тіпті  сын көтермейді деуге болады.Сөзіміз дәлелді болу  үшін Бөкей ордасындағы 1836-1837 жылдардағы көтерілістегі басшы тұлғалардың бірі-Қабыланбай Қалдыбаевқа тоқталайық.

ҚАЖЫМҰҚАН АСТРАХАНДА
ҚАЖЫМҰҚАН АСТРАХАНДА
Жазушы Өтепберген Әлімгереевтің «Үстірт пен Үйшік, Азау арасы» кітабынан үзінділер жалғасы..Төрт рет дүние жүзінің және Еуропаның чемпионы атанып, 59 шет мемлекетте болған, 48 медаль алған халқымыздың палуандар патшасы Қажымұқан Мұңайтпасов көзі тірісінде талай әлем чемпиондарын, Еуропа мен Азияның арқасы жерге тимеген алыптарын тізе бүктірген батыр баба (Ол 1927 жылы ресми түрде “Қазақ даласының батыры” атағын алған) патшалы, кейіннен кеңестік Ресейдің көшпелі циркі құрамында боп, көптеген жерде өнер көрсеткен. Соның бірі Астрахан қаласында өткенге ұқсайды. Онда мынандай жағдай болған екен. Ол жайлы аталған оқиғаның куәгері, аталған облыстың Лебяжье селосында тұрған, қазір арамызда жоқ Қами Жұмағалиев ақсақал кезінде маңғыстаулық журналист Әбілхайыр Спановқа былай деп әңгімелеген екен. Одан және ағайындарының айтуымен бізге де жетті.
ҚАЗАҚ ӨНЕРІНІҢ ЖАНАШЫРЫ
ҚАЗАҚ ӨНЕРІНІҢ ЖАНАШЫРЫ

Қазақ өнері мен әдебиеті туралы әңгіме болғанда, осынау қос саланың дамуы мен өркендеуіне өлшеусіз үлес қосқан Қазақстан және Қырғыстан республикаларының өнеріне еңбегі сіңген қайраткер, композитор, өнер зерттеушісі, суретші Илья Жақанов ағамыз бірден ойға оралады.

"ДӘРІ" ҚАУЫМЫНА САПАР
"ДӘРІ" ҚАУЫМЫНА САПАР
Биыл қазақ тарихының жалынды жыршысы Мұрат Мөңкеұлының туғанына 190 жыл толады. Біз, атыраулық тарихшылар Мұрат Мөңкеұлының «Үш Қиян», «Сарыарқа», «Әттең бір қапы дүние-ай», «Шалгез» т.б. жырларында орын алған тарихи оқиғалар мен тұлғалар, жер-су аттары туралы зерттеуді көптен жоспарлап жүретінбіз
БӨКЕЙ ОРДАСЫ
БӨКЕЙ ОРДАСЫ
Жазушы Өтепберген Әлімгереевтің «Үстірт пен Үйшік, Азау арасы» кітабынан үзінділер жалғасы..Күнделікті өмірде «Бөкей Ордасы» деп жиі атасақ та, осындағы «Орда» сөзінің шығу тарихы жайлы нақты дерек жоқ. Бірақ «Ана тілі» (22.03.01ж.) апталығында жазылғандай Орда әу баста хандық биліктің әкімшілік үйлерінің атауы болған. Ол үйде хан күнделікті ресми жұмыстар жүргізіп, елшілер қабылдаған, билік, басқару істері, кеңес-мәслихаттар өткізген. Ал қонақ қабылдау, қонақасы беру ханның өз отбасы Орда үйінен бөлек, басқа үйде орналасқан..
БӨКЕЙ ХАН
БӨКЕЙ ХАН
Жазушы Өтепберген Әлімгереевтің «Үстірт пен Үйшік, Азау арасы» кітабынан үзінділер жалғасы...Турасына көшсек, тарихтан танымы бар, өткеніне өзегі өртенер жан болмаса, бүгінгі ұрпақтың көбі бұл есімді біле бермейді. Өйткені жоғарыдағыдай өткенді сүртіп, өлгенді түртіп, құдай десе құтырынып, бай-молданың соңына шырақ алып түскен кешегі қызыл коммунистер заманында Бөкей түгіл оның атасы Әбілхайырдың өзіне бас шайқап, әре-сәре кейіпте көз аларта қарадық емес пе?
 
ЕНДІГІ БАҒЫТ-ЕДІЛ БОЙЫ
ЕНДІГІ БАҒЫТ-ЕДІЛ БОЙЫ
Жазушы Өтепберген Әлімгереевтің «Үстірт пен Үйшік, Азау арасы» кітабынан үзінділер жалғасы. .. 

«Еділ-Жайық – екі су»... Жаралғалы жарып-бөліп айтылмаған бұл өзендер жайлы өлкенің өрен жүйрік ақыны Насихат Сүгірұлы өзінің Сталиндік бұғауда отырып, туған жерге арналған кезекті бір ұзақ толғауын осылай деп бастаған-ды. Беу, десеңізші, талайдың сұғын өзіне тартып, өзегін жұлып алар арудың арқасындағы қос бұрымындай қатар жатып, бар сырды бірі қатты, бірі жай бұралған егіз ішегінен егілтетін қара домбыраның саз үніндей, адамзат баласының ізгі арманын алға жетелейтін болат жолдың қос тініндей қатар жатқан бұл өзендер жайлы арғы-бергі ықылым заманда кімдер жырға қосып, әуенді әнге арқау етпеді десеңізші.