Кеңес үкіметі жылдары 7 кластың СССР тарихы оқулығында «Абай өлеңдері XIX ғасырдың II-ші жартысындағы қазақ өмірінің энциклопедиясы» деген жолдар болатын. Осындай тұжырымды Мұрат жырларына да байланыстырып айтуға әбден болады. Ұлы ақынның атышулы «Үш қиян», «Сарыарқа», «Әттең, бір қапы дүние-ай!», «Топқа түскенде толғауы» және т.б. шығармаларынан қазақ тарихына байланысты деректермен қатар, қаймағы бұзылмаған қазақ салттары мен дәстүрлері,тұрмыс-тіршілігі, туысқандық, ағайындық қатынастары, сол кездегі қазақ қоғамының өкілдері туралы қат-қабат мәліметтерді кездестіреміз.
