Біртуар ақын, «Дарын» мемлекеттік сыйлығының лауреаты, «Құрмет» орденінің иегері Светқали Нұржанның туындыларынан үзінділер
ӨЛКЕТАНУ. ШЕЖІРЕ. ЖАҢАЛЫҚТАР
РУХАНИЯТ
Жайық өзенінің қатты ағысынан жағалаулардың бұзылып, көне қалашықтың біраз жерінің су астында қалып жатқаны өкінішті...
Міне, көне Сарайшықтың бүгінгі жағдайы осындай.
Қазақстанның білім беру жүйесінде «Білім-инновация» лицейінің орны ерекше. Жүздеген қазақ балалары осы оқу орнын бітіріп, әлемдегі шоқтығы биік оқу орындарына оқуға түсуде. Атырауда да аталған оқу ордасы көптен бері жұмыс істеп келеді. Жетістігі де аз емес. Небір олимпиада жеңімпаздары мен «Алтын белгі» иелері осы лицейден шыққан. Білім ошағы жайлы оқырмандарға таныстыру мақсатында лицей директоры Исмаил Эльманы әңгімеге тартқан болатынбыз.
Зерттеу барысында тархандар институтының түркі халықтарында ежелгі заманынан келе жатырған құбылыс екен анықтайды. Бұл құбылыс тіпті сонау Сақ дәуірінде де болғанын, әсіресе орта ғасырда кең етек жайғанын айтады. Өзіне қастандық жасайын деп ниеттеніп жатырған жауларының пиғылын айтып келген бір жылқышыға Шыңғыс хан «Тархан» деген атақ бергенін жазады.
1987-ші жылдың қыс айларының бірі еді. Таңертеңгі сағат онға таман асығып-үсігіп университетке жеттім. Ол кезде қазіргі біздің Атырау Мемлекеттік Университеті «Гурьев пединституті» деп аталатын. Төрт-бес айдан бері «КПСС тарихынан» дәріс беремін.. Кафедрада отырған әріптестеріме басымды изеп амандастым да, сыртқы киімімді киім ілгішке іліп болғасын орындықтардың біріне отыра кеттім. Ішке кірген бойда қағаздарын қарап столда бүкшиіп отырған Баяндиев Дәржан ағайға көзім түскен болатын. «Ағайдың бүгін сабағы бар ма еді, менің сабағыма қатысу үшін келіп отырған жоқ па екен?» деген ой сап ете қалды басыма. Олай ойлайтын себебім де бар. Ол кезде әрбір жас оқытушыға осы пединститутта көптен бері қызмет істеп келе жатырған аға оқытушылардың бірін тәлімгер ұстаз етіп бекітетін. Сол тәлімгер ұстаздар анда-санда өзіне бекітілген жас оқытушылардың сабағына қатысып, кейін сол сабақты секция отырысында талқылап отыратын еді. Дәржан Баяндиев ағай менің тәлімгер ұстазым болып табылатын.
Қас-қабағы қап-қара болған қазақтың аруын көргенде «Мына қызды Алматыға алып қалыңдар. Өзі әдемі қыз болайын деп тұр екен!»-депті Шара Жиенқұлова. Қасында отырған Қанабек Бәйсейтов те бұл ұсынысты қолдай кетті. Сол кезде дастархан басында отырғандардың бәрі Сараға жалт қарайды. Сөзге араласқан Саламат Мұқашев: «Үйінде жалғыз шешесі бар еді, рұқсатсыз тастап кете алмаймын оны!»-деп араша түскен екен. Бұл 1957 жылдың күзі болатын.
...1980 жылдың күзінде «Мир» кинотеатрында «Пираты ХХ века» деген фильм көрсетіліп жатыр дегенді естідім. Афишаға қарап, таңқаларлық ештеңе аңғармадым. Билетімді алып, көру залындағы орныма жайғастым. Көп кешікпей кином да басталды. Содан...
Светқалимен іні-дос болып араласқанымызға 30 жылдан асыпты. Бір сақа жігіттің жасы. Бүгін біз осы сыралғылығымызды саудасыз тапқан қазына-кендей көріп, қуанбағымыз заңды. Өйткені Светқалидың өлеңін зерделегенде, сөз жоқ, оны өзінің ақындық жаратылысынан бөлек қараудың мүмкіні жоқ.
Бейжің Олимпиадасының қола жүлдегері Арман Шылмановтың жеке бапкері М.Қабдірашев Қазақстанға танымал жаттықтырушы. Ол 2014 жылдан бастап еліміздің ұлттық құрама командасының бас бапкері болды. Таяуда осы азаматпен әңгімелескен болатынбыз. Бүгін, Сіздердің назарларыңызға сол сұхбатты ұсынамыз.
Досмуханова Әлия Сиғуатқызы - «Инстаграм» әлеміндегі оқырманға жақсы таныс есім. Қазіргі тілмен айтқанда, белсенді «блоггер». Қаршадайынан анасынан айырылған қайсар қыз тағдырдың небір сынына төтеп беріп келеді. Айналасына мейірімін төгіп, сұрағанға көмегін аямайтын абзал жанның әлеуметтік желідегі позитивке толы жазбалары оқырмандардың көңілінен шығуда. Әлия Сиғуатқызына барлық жақсылықтарды тілей отырып, әке туралы жүрекжарды жазбасын оқырман назарына ұсынамыз.